Samenwerking als sleutel: Rob Verhagen over de koers van StiMo

“De kracht van StiMo is dat we niet naar de verschillen kijken, maar naar wat ons verbindt.”

De verpakkingssector staat voor grote uitdagingen. Nieuwe Europese wetgeving, veranderend consumentengedrag en de druk om te verduurzamen vragen om samenwerking tussen alle schakels in de keten. Rob Verhagen, voorzitter van de Stichting Materiaalorganisaties (StiMo), ziet juist daar de kracht van de stichting: het bijeenbrengen van organisaties die normaal gesproken elkaars concurrenten zijn. In dit interview vertelt hij over zijn persoonlijke achtergrond, de missie van StiMo, de impact van de nieuwe Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) en de rol van Lejeune Association Management.

Rob Verhagen over de rol van StiMo in een circulaire toekomst

Wanneer je Rob Verhagen ontmoet, valt meteen op hoe breed hij betrokken is in de verpakkingsindustrie. Als bestuurder binnen meerdere brancheorganisaties én voorzitter van StiMo staat hij midden in de discussies over duurzaamheid, regelgeving en innovatie. “Mijn rol is vooral om externe trends te vertalen naar een gezamenlijke strategie,” zegt hij.

Een brede achtergrond

Verhagen is directeur duurzaamheid binnen de OPACKGROUP, een Nederlands familiebedrijf met tien productielocaties. Het bedrijf maakt verpakkingen en folies van papier en kunststof voor uiteenlopende markten, van voedsel tot hightech. Duurzaamheid staat daarbij hoog op de agenda. “Verduurzamen kun je niet alleen,” benadrukt hij. “Daarom is samenwerking binnen de branche zo belangrijk.”

Voor zijn werk in de verpakkingswereld werkte Verhagen 25 jaar bij Mars Incorporated, waar hij in zijn laatste rol wereldwijd verantwoordelijk was voor de strategie op het gebied van gezondheid en welzijn. Die internationale ervaring nam hij mee naar de verpakkingssector. “Je leert trends herkennen en vertalen naar de praktijk. Dat komt in deze sector goed van pas.”

Van concurrentie naar verbinding

Sinds 2014 is StiMo actief als samenwerkingsverband tussen verschillende materiaalorganisaties: papier, karton, glas, hout, metaal en kunststof. Verhagen is inmiddels meerdere jaren voorzitter. “Wat StiMo bijzonder maakt, is dat hier branches samenkomen die in de markt elkaars concurrenten zijn. Elk materiaal heeft zijn eigen sterktes, zwaktes en toepassingen. Vaak wordt er meer gekeken naar de verschillen. Binnen StiMo bereiken juist meer door te focussen naar overeenkomsten.”

Volgens Verhagen is de kerntaak van StiMo dan ook het bundelen van krachten. “We richten ons op circulariteit: hoe houden we materialen zo lang mogelijk in de keten en hoe verbeteren we inzameling en recycling? Hoe zorgen we voor een gelijk speelveld binnen Nederland en Europa? Alleen samen kunnen we dat realiseren.”

De strategische agenda

StiMo werkt met een duidelijke strategische agenda, die de leden samen hebben vastgesteld. Verhagen: “We kijken bijvoorbeeld naar zogenoemde ‘stoorstoffen’ – materialen die het recyclingproces verstoren, denk hierbij aan verpakkingen die uit meerdere materialen bestaan en daardoor lastig te recyclen zijn. Ook maken we impactanalyses van nieuwe wetgeving, zoals de PPWR, zodat duidelijk wordt wat dit concreet betekent voor de praktijk.”

Een kritische noot plaatst hij bij de Europese besluitvorming. “De harmonisatie van regels in Europa is absoluut een stap vooruit. Maar soms worden in Brussel bepalingen toegevoegd die technisch nauwelijks haalbaar zijn. Dan zie je dat er te weinig nagedacht is over de praktijk.”

Duurzaamheid als rode draad

Duurzaamheid loopt als een rode draad door alle activiteiten van StiMo. Dat gaat verder dan alleen de hoeveelheid ingezameld materiaal. “De kwaliteit van het recyclaat is minstens zo belangrijk,” benadrukt Verhagen. “Het heeft weinig zin om tonnen in te zamelen als het eindproduct nauwelijks opnieuw gebruikt kan worden. Daarom kijken we steeds meer naar de kwaliteit van de recyclingstromen.”

Hij illustreert dit met een voorbeeld: “Een broodzak die deels uit papier en deels uit plastic bestaat, oogt misschien aantrekkelijk, maar niet voor recycling. Zulke keuzes worden vaak uit marketingoverwegingen gemaakt, maar brengen hoge kosten en milieuschade met zich mee.”

Samenwerking met stakeholders

Een belangrijk onderdeel van StiMo’s werk is de samenwerking met andere partijen, zoals Verpact en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. “Als iedere materiaalorganisatie afzonderlijk naar buiten treedt, ontstaat er ruis. Door gezamenlijk een visie te formuleren en met één stem te spreken, hebben we meer invloed en kunnen we daadwerkelijk oplossingen aandragen om een gelijk speelveld te creëren.”

Dat betekent ook dat StiMo niet alleen signaleert, maar met concrete voorstellen komt. “Protesteren is makkelijk, maar wij vinden dat je ook moet aangeven wat er wél kan. Alleen dan kom je verder.”

Vooruitkijken

Waar ligt volgens Verhagen nog onbenut potentieel? “We kunnen meer doen met het delen van kennis en data. Bijvoorbeeld door seminars en rapporten waarin we onze inzichten breed beschikbaar maken. Daarmee versterken we de sector als geheel.”

De rol van Lejeune

Over de samenwerking met Lejeune Association Management is Verhagen duidelijk enthousiast. “Wat Lejeune heel goed doet, is verbinding leggen. Dat zie je terug in de manier waarop verenigingsmanager Luc Lejeune samen met zijn team werkt. Ze denken niet alleen mee over het proces, maar ook strategisch. Bovendien hebben ze inhoudelijke kennis van duurzaamheid, waardoor ze voor ons een echte sparringpartner zijn. Lejeune is daarmee veel meer dan een facilitator die vergaderingen organiseert of notulen schrijft. Ze zijn een expertisecentrum dat helpt richting te geven aan de koers die wij als leden van StiMo willen varen. Dat maakt dat we samen stappen vooruit kunnen zetten en onze strategische lijn vasthouden.”

Een gezamenlijke verantwoordelijkheid

Wat brengt de toekomst? Verhagen heeft een duidelijke visie: “Het gaat erom dat StiMo als organisatie groeit, herkenbaar is en een stevige positie heeft in het veld. Dat we laten zien dat je door samenwerking meer bereikt dan alleen.”

Hij sluit af met een oproep: “Omarm verandering, want die komt toch. Hoe eerder je dat doet, hoe positiever je ermee om kunt gaan. De kracht van StiMo is dat we niet naar de verschillen kijken, maar naar wat ons verbindt. Dáár ligt de toekomst.”

Noot:
Rob Verhagen is naast zijn voorzitterschap bij StiMo, tevens voorzitter van NRK Verpakkingen en zit daarnaast in:
De Raad van Deskundigen van Verpact.
De Raad van Advies van Wageningen Universiteit vakgroep levensmiddelentechnologie en voedselveiligheid.
De Stuurgroep van de EUPC, de Europese Branchevereniging van plastic convertors,
De Raad van Partners van de MVO Nederland.

Tekst: Ria Luitjes
Foto: Rob Verhagen